Home > Onderwijs begrippen > Cyberpesten
Wat is cyberpesten?
Cyberpesten is een vorm van digitaal pesten waarbij een leerling opzettelijk en herhaaldelijk wordt gekwetst via sociale media, chatapps, e-mail of online platforms. In tegenstelling tot traditioneel pesten gebeurt cyberpesten vaak buiten het zicht van volwassenen en kan het 24/7 doorgaan, zelfs buiten schooltijd. Slachtoffers kunnen zich hierdoor nergens meer veilig voelen — thuis, onderweg of op school.
Kenmerken van cyberpesten
Cyberpesten is meestal:
- Doelgericht – het slachtoffer is bewust gekozen;
- Herhaald – de negatieve berichten of acties komen vaker voor;
- Schadelijk – het veroorzaakt emotionele of sociale schade.
Daarnaast is cyberpesten vaak anoniem, snel te verspreiden en moeilijk te controleren. Eén bericht kan zich razendsnel verspreiden en langdurige impact hebben.
Voorbeelden van cyberpesten
- Het verspreiden van gemanipuleerde foto’s of kwetsende berichten via WhatsApp of Snapchat
- Uitsluiten van leerlingen in online groepsgesprekken
- Het plaatsen van dreigberichten of haatreacties op sociale media
- Doxing: persoonlijke informatie van een leerling online zetten
Impact van cyberpesten op leerlingen
Cyberpesten heeft vaak ernstige gevolgen. Leerlingen kunnen te maken krijgen met angst, depressieve gevoelens, slaapproblemen, sociale isolatie of verminderde schoolprestaties. Omdat het online gebeurt, is het voor ouders en leerkrachten vaak lastig te signaleren. Daarom is proactief signaleren cruciaal, net als een goed aanspreekpunt zoals een vertrouwenspersoon of contactpersoon.
Cyberpesten voorkomen en aanpakken
Het voorkomen van cyberpesten begint bij een veilige schoolomgeving en duidelijke gedragsregels, ook online. Scholen kunnen leerlingen digitaal weerbaar maken via lessen over sociale media, het bevorderen van sociale vaardigheden en het versterken van burgerschapsvorming.
Bij incidenten is snelle actie nodig: gesprekken met betrokkenen, begeleiding van slachtoffers én duidelijke sancties richting daders. Ook samenwerking met ouders en eventueel externe instanties, zoals hulpverlening of politie, kan nodig zijn om herhaling te voorkomen.
Digitale veiligheid structureel op de agenda
Cyberpesten vraagt om blijvende aandacht in het schoolbeleid. Door actief te investeren in digitale veiligheid, open communicatie en preventie, creëren scholen een klimaat waarin leerlingen zich veilig voelen — zowel offline als online.