Home > Onderwijs begrippen > Conflicthantering
Wat is conflicthantering?
Conflicthantering verwijst naar het herkennen, begrijpen en effectief oplossen van conflicten binnen een schoolcontext. In het onderwijs komen conflicten regelmatig voor: tussen leerlingen onderling, tussen leraren en leerlingen of binnen het team. Een goede aanpak van conflicten draagt bij aan een positief schoolklimaat en betere samenwerking.
Waarom is conflicthantering belangrijk in het onderwijs?
Effectieve conflicthantering voorkomt escalaties, bevordert onderling respect en draagt bij aan sociale veiligheid. Leraren met sterke vaardigheden op dit gebied weten conflicten te benutten als leermomenten. Dit versterkt de groepsdynamiek en sluit nauw aan bij thema’s als sociale vaardigheden, klassenmanagement en interactiepatronen.
Strategieën voor conflicthantering
Er bestaan verschillende strategieën om conflicten aan te pakken. Veelgebruikte benaderingen zijn:
- Vermijden – het conflict negeren; soms tijdelijk nuttig, maar vaak ineffectief op lange termijn;
- Concurreren – het eigen belang doordrukken; werkt bij spoed of noodsituaties;
- Samenwerken – zoeken naar een win-winoplossing; ideaal voor duurzame relaties;
- Compromis sluiten – beide partijen doen concessies om tot overeenstemming te komen;
- Aanpassen – de ander tegemoetkomen, vaak gebruikt bij machtsverschillen of het behouden van harmonie.
Conflicthantering en groepsprocessen
Conflicten zijn vaak verweven met groepsnormen, groepsrollen of de fase waarin een groep zich bevindt volgens het groepsfasenmodel. Ook groepsdruk kan bijdragen aan het ontstaan of escaleren van conflicten. Daarnaast spelen emoties als frustratie en agressie een rol.
Conflicthantering als onderdeel van schoolbeleid
Een proactieve aanpak vraagt om bewustzijn, vaardigheden én beleid. Door conflicthantering op te nemen in het schoolbeleid, teamtrainingen en sociaal-emotionele programma’s zoals De Vreedzame School, versterken scholen zowel de sociale veiligheid als het leerklimaat.