Home > Onderwijs begrippen > Agressie

Wat is agressie in het onderwijs?

Agressie is gedrag dat schade toebrengt aan anderen of aan spullen. Het ontstaat vaak vanuit sterke emoties zoals boosheid of frustratie. In een onderwijscontext kan agressie zich uiten in verbaal geweld (zoals schelden of dreigen), fysiek geweld (duwen, slaan) of destructief gedrag (vernieling van materiaal). Agressie is problematisch wanneer het grenzen overschrijdt of onveiligheid veroorzaakt. Het is nauw verweven met thema’s als conflicthantering en pesten.

Verschil tussen agressie en assertiviteit

Het is belangrijk om agressie niet te verwarren met assertiviteit. Waar assertiviteit draait om opkomen voor jezelf met respect voor de ander, schendt agressie juist de grenzen van anderen. Leerlingen of ouders die agressief reageren, overschrijden vaak sociale of fysieke grenzen, soms onbewust of als uiting van onvermogen om op een gezonde manier met emoties om te gaan.

Oorzaken van agressief gedrag

Agressie kan ontstaan door frustratie, stress, een onveilige thuissituatie of psychische problemen. Daarnaast kan agressie ook aangeleerd gedrag zijn: jongeren nemen gedragingen over van ouders, leeftijdsgenoten of via media. Herkennen van deze patronen is essentieel voor een adequate benadering en preventie. Het vroegtijdig signaleren van signalen is hierin cruciaal.

Gezonde manieren om met agressie om te gaan

Hoewel het uiten van emoties gezond is, vraagt agressie om constructieve kanalen. Denk aan fysieke activiteiten zoals sporten of creatieve uitlaatkleppen zoals tekenen of muziek. Het ontwikkelen van sociale vaardigheden helpt leerlingen om hun emoties beter te reguleren en constructiever te reageren in stressvolle situaties.

Agressie signaleren en aanpakken op school

Een veilig schoolklimaat begint bij het tijdig signaleren van agressief gedrag. Leerkrachten en onderwijspersoneel spelen hierin een sleutelrol. Training in de-escalatietechnieken, heldere gedragsregels en een schoolbreed protocol dragen bij aan het voorkomen en effectief aanpakken van agressie.