AVI-niveaus zijn van grote waarde in het Nederlandse onderwijssysteem, specifiek ontworpen om de leesontwikkeling van kinderen te ondersteunen en te volgen. Het systeem van AVI-niveaus staat voor 'Analyse van Individualiseringsvormen'. Het helpt bij het kiezen van de juiste boeken afgestemd op de leesvaardigheid van het kind. Door een helder inzicht te geven in waar een kind staat in zijn of haar leesproces, bevordert het systeem een geleidelijke en effectieve ontwikkeling. In dit artikel vind je een uitgebreide uitleg over het systeem van het begin van de basisschool tot eind groep 8. En zelfs tot op het voortgezet onderwijs.
Het AVI-systeem is ontwikkeld door het Cito, het Nederlandse instituut voor toetsontwikkeling. Het systeem classificeert kinderboeken en andere leesteksten op basis van moeilijkheidsgraad en is een belangrijk hulpmiddel in het basisonderwijs. Elk AVI-niveau correleert met specifieke kenmerken van tekstcomplexiteit zoals woordlengte, zinslengte, en de frequentie van woorden.
Het AVI-systeem is opgebouwd uit 12 verschillende niveaus, elk gekoppeld aan een specifiek leerjaar in de basisschool. Deze niveaus worden aangeduid met AVI-toetskaarten. De aanduiding van het AVI-niveau is als volgt: AVI-Start, M3, E3, M4, E4, M5, E5, M6, E6, M7, E7, en AVI Plus. Elk niveau representeert de leesvaardigheid die typisch verwacht wordt aan het einde van een specifiek jaar of halverwege. 'M' staat voor midden van het schooljaar en 'E' voor het einde.
Een goede match tussen een boek en het AVI-niveau van een leerling is cruciaal. Het zorgt ervoor dat kinderen niet alleen plezier hebben in lezen, maar stimuleert ook hun leesvaardigheid door hen uit te dagen zonder te frustreren. Dit is van vitaal belang voor hun zelfvertrouwen en motivatie.
Het systeem start bij AVI Start, bedoeld voor beginners, en loopt op tot AVI Plus, wat wijst op een zeer geavanceerd leesniveau. Kinderen beginnen normaal gesproken met AVI Start in groep 3. Het doel is dat zij minstens één AVI-niveau per schooljaar doorlopen, afhankelijk van hun individuele leesontwikkeling.
AVI-toetsen worden regelmatig afgenomen om te bepalen welk AVI-niveau een kind heeft bereikt. De toets meet de vloeiendheid en het begrip van lezen binnen een gestelde tijd. Dit helpt bij het aanbevelen van geschikte leesmaterialen die passen bij het huidige niveau van het kind. Vaak wordt extra ondersteuning ingezet voor het afnemen van AVI-toetsen. Het kan dus zijn dat een andere leerkracht of een onderwijsassistent de AVI-toets afneemt. Ook kan het zijn dat iemand anders de klas overneemt zodat de leerkracht de toetsen zelf kan afnemen. HEt kan rustiger zijn voor de voor de leerlingen als een bekende de toets afneemt.
De juiste boekkeuze op het juiste moment kan een enorme invloed hebben op de leesmotivatie en -ontwikkeling van een kind. Boeken die goed aansluiten bij het AVI-niveau van een kind helpen om leesvaardigheden te verbeteren en een liefde voor lezen te ontwikkelen.
Hoewel voornamelijk gebruikt in scholen, kunnen ouders AVI-niveaus ook thuis toepassen om hun kinderen te ondersteunen. Dit kan door samen boeken uit te kiezen die aansluiten bij het huidige leesniveau en zo het leesplezier te vergroten. Veel bibliotheken werken ook met AVI-niveaus en zelf in de boekhandel vindt je het terug.
Leerkrachten zijn essentieel in het proces van leesontwikkeling. Zij gebruiken de resultaten van AVI-toetsen om te bepalen wanneer een kind klaar is voor complexere teksten en bieden begeleiding op maat. Leerkrachten stimuleren het lezen op allerlei manieren, zoals met zelfstandig lezen, duo-lezen en leeskringen.
Hoewel de focus van AVI ligt op de basisschool, is er ook een toepassing in het voortgezet onderwijs. Het kan helpen voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben in hun leesvaardigheid. In de reguliere stroming wordt er in de praktijk niet veel gebruik meer van gemaakt.
Het AVI-systeem evolueert continu om beter aan te sluiten bij nieuwe onderwijsmethoden en technologieën. Deze aanpassingen zorgen ervoor dat het systeem relevant blijft voor de hedendaagse leesbehoeften van kinderen. Zo worden de leesteksten aangepast naar de huidige tijdgeest. Ook wordt de normering aangepast.
Elk kind is uniek, en de AVI-niveaus bieden een flexibele maar gestructureerde manier om individuele leesvaardigheden te ontwikkelen. Dit gepersonaliseerde pad helpt elk kind om op eigen tempo te groeien en te bloeien in zijn of haar leesavontuur. Het is belangrijk om te beseffen dat het ene kind taliger is dan het ander. Ook verschilt het leesplezier van kinderen waardoor de motivatie om een boek te lezen kan verschillen.