Home > Onderwijs begrippen > Eindtoets basisonderwijs

Wat was de eindtoets basisonderwijs?

De eindtoets basisonderwijs was tot en met schooljaar 2022-2023 een verplichte landelijke toets voor leerlingen in groep 8 van de basisschool. De toets bracht de taal-, reken- en leesvaardigheden van leerlingen in kaart en vormde een aanvulling op het schooladvies voor het voortgezet onderwijs. De uitslag kon aanleiding zijn om het advies naar boven bij te stellen, maar nooit naar beneden.

Wat was het doel van de eindtoets?

De toets had meerdere functies:

  • Een objectieve meting van de kennis en vaardigheden aan het einde van de basisschool
  • Ondersteuning van het brugklasadvies en plaatsing in het voortgezet onderwijs
  • Feedback voor scholen over de effectiviteit van het onderwijsaanbod

De toetsresultaten werden vaak gebruikt bij de overdracht naar de middelbare school en konden het leerlingdossier aanvullen.

Verschillende toetsaanbieders

Hoewel de toets vaak werd aangeduid als de Cito-toets, konden scholen kiezen uit meerdere gecertificeerde eindtoetsen:

  • Cito-eindtoets – het bekendst, met een score tussen A-E of I-V
  • IEP, DIA en Route 8 – alternatieve toetsaanbieders met eigen formats

Alle toetsaanbieders moesten voldoen aan kwaliteitscriteria van het Ministerie van OCW.

Waarom is de eindtoets afgeschaft?

Vanaf schooljaar 2023-2024 is de eindtoets vervangen door de doorstroomtoets. Belangrijke verschillen:

  • De doorstroomtoets wordt afgenomen in februari (eerder in het schooljaar)
  • Het schooladvies wordt nu vóór de toets opgesteld en is leidend
  • Alleen bij een hogere score kan het advies worden heroverwogen
  • Nieuwe scoremethodes: schaal van 150 t/m 200 in plaats van niveauletters

Doel van deze wijziging is het verminderen van toetsdruk en het versterken van de professionele ruimte van de leerkracht.

De eindtoets en de schoolloopbaan

Hoewel de eindtoets niet meer wordt afgenomen, blijft het principe van landelijke toetsing in groep 8 belangrijk. De overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs vraagt om een zorgvuldige aanpak. Toetsgegevens – of deze nu uit de oude eindtoets komen of uit de nieuwe doorstroomtoets – helpen bij:

  • het onderbouwen van het brugklasadvies
  • het begeleiden van leerlingen op hun niveau
  • de warme overdracht tussen po en vo

Meer weten?

Lees ook onze lemma’s over de doorstroomtoets, schooladvies en toetskalender.