Home > Onderwijs begrippen > Contextuele leerlingbegeleiding
Contextuele leerlingbegeleiding
Wat is contextuele leerlingbegeleiding?
Contextuele leerlingbegeleiding is een benadering binnen de leerlingenzorg waarbij het gedrag van een leerling wordt bekeken in samenhang met zijn of haar sociale omgeving. De theorie komt voort uit de contextuele therapie van Ivan Boszormenyi-Nagy en benadrukt de invloed van relaties, loyaliteiten en onzichtbare verwachtingen binnen familiesystemen. Deze vorm van begeleiding richt zich op vier dimensies:- De feiten (bijvoorbeeld gezinsstructuur, ziekte of scheiding)
- De psychologie van de leerling (emoties, overtuigingen, coping)
- Interactiepatronen (communicatie en rollen in relaties)
- Relationele ethiek (loyaliteit, rechtvaardigheid, betrouwbaarheid)
Wat betekent dit voor het onderwijs?
Binnen het onderwijs betekent een contextuele benadering dat leerlinggedrag niet op zichzelf staat, maar altijd onderdeel is van een bredere sociale context. Gedrag wordt begrepen in relatie tot de omgeving van de leerling, zoals het gezin, culturele achtergrond en eerdere levenservaringen. Deze visie sluit goed aan bij het streven naar passend onderwijs, waarin het onderwijsaanbod afgestemd wordt op de unieke behoeften van iedere leerling.Praktische toepassing in leerlingbegeleiding
Een contextueel begeleider of onderwijsprofessional kijkt met een bredere blik:- Wat speelt er in de thuissituatie dat het gedrag op school beïnvloedt?
- Zijn er onzichtbare loyaliteiten of conflicten waar de leerling last van heeft?
- Hoe kunnen we als school team het vertrouwen versterken en recht doen aan de situatie van de leerling?
- Meerzijdige partijdigheid: recht doen aan alle betrokkenen, zonder oordeel
- Loyaliteit: erkennen van vaak onuitgesproken verbondenheid met ouders of familie
- Dialoog: ruimte geven aan betekenisvolle gesprekken