Home > Onderwijs begrippen > Roos van Leary

Roos van Leary

Wat is de Roos van Leary?

De Roos van Leary is een communicatiemodel dat inzicht biedt in de manier waarop gedrag van de één een reactie oproept bij de ander. Het model werd in de jaren vijftig ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Timothy Leary en wordt tegenwoordig veel toegepast in het onderwijs voor klassenmanagement, teamcommunicatie en leerlingbegeleiding.

De opbouw van de Roos van Leary

De Roos van Leary is opgebouwd uit een cirkel met acht gedragsstijlen, verdeeld over twee assen:

• Verticale as: boven (leidend gedrag) vs. onder (volgend gedrag)
• Horizontale as: samen (coöperatief gedrag) vs. tegen (confronterend gedrag)

Deze assen kruisen elkaar en vormen acht segmenten, met bijbehorende gedragsstijlen:

• Leidend: dominant, sturend
• Helpend: ondersteunend, zorgzaam
• Meewerkend: vriendelijk, coöperatief
• Volgend: afwachtend, inschikkelijk
• Teruggetrokken: passief, terughoudend
• Opstandig: kritisch, tegendraads
• Aanvallend: confronterend, agressief
• Competitief: rivaliserend, prestatiegericht

Toepassing van de Roos van Leary in het onderwijs

In de onderwijspraktijk helpt de Roos van Leary om interacties bewust te sturen en effectiever te communiceren met leerlingen en collega’s. Enkele toepassingen:

• Klassenmanagement: Een docent die leidend optreedt, roept vaak volgend gedrag op bij leerlingen. Dit kan gewenst zijn, maar bij overmatig gebruik kan het leiden tot weerstand of opstandigheid.
• Leerlingbegeleiding: Door het gedrag van een leerling te plaatsen binnen de Roos, kan de leerkracht zijn of haar stijl aanpassen om een positieve gedragsverandering te stimuleren.
• Teamcommunicatie: Inzicht in elkaars voorkeursgedrag voorkomt miscommunicatie en verbetert de samenwerking tussen collega's.

Voordelen van werken met de Roos van Leary

De Roos van Leary biedt een concreet kader om gedrag en interactie beter te begrijpen en te beïnvloeden. Dit leidt tot:

• Meer regie in de klas door bewuste communicatie
• Betere relaties met leerlingen, ouders en collega’s
• Minder escalaties en meer wederzijds begrip

Meer leren over communicatie in het onderwijs?

Wil je jouw communicatieve vaardigheden versterken? Verdiep je dan naast de Roos van Leary ook in gesprekstechnieken en modellen als transactionele analyse. Effectieve communicatie is de sleutel tot een positieve leeromgeving.