De zone van naaste ontwikkeling is een concept uit de onderwijstheorie, geïntroduceerd door de Russische psycholoog Lev Vygotsky. Het beschrijft het gebied van taken die een leerling nog niet zelfstandig kan uitvoeren, maar wel kan voltooien met de hulp van een meer kundige andere (MKO), zoals een leerkracht, ouder of leeftijdsgenoot. Dit concept benadrukt het belang van gepaste ondersteuning, of 'scaffolding', waarbij de MKO de leerling begeleidt door middel van aanwijzingen, aanmoediging en demonstratie.
De theorie stelt dat effectief onderwijs plaatsvindt wanneer de leeractiviteiten binnen deze zone vallen, waardoor leerlingen uitgedaagd worden net voorbij hun huidige vermogen. Dit bevordert een grotere cognitieve ontwikkeling dan wanneer ze met taken werken die te makkelijk of te moeilijk zijn. Het benutten van de zone van naaste ontwikkeling helpt bij het optimaliseren van het leerproces en het stimuleren van zelfregulatie en autonomie.