De ernst van het thuiszitten bij autisme
In Nederland kampt een aanzienlijk aantal kinderen met autisme met het probleem van thuiszitten. Uit een recente enquête van de Nederlandse Vereniging voor Autisme blijkt dat maar liefst 16% van de kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar met autisme niet naar school gaat. Dit is een alarmerend hoog percentage dat onmiddellijke aandacht en actie vereist om de situatie te verbeteren. Thuiszitten heeft verstrekkende negatieve gevolgen voor zowel de kinderen als hun families. Er is dringend behoefte aan effectieve oplossingen om deze trend te keren.
Oorzaken van thuiszitten bij kinderen met autisme
Uit de enquête onder ruim 15.000 leden van de Nederlandse Vereniging voor Autisme kwamen verschillende redenen naar voren waarom kinderen met autisme thuiszitten. Ouders noemen een ongeschikte schoolomgeving, een te intensief schoolprogramma en een gebrek aan adequate ondersteuning, begeleiding en hulp als de belangrijkste oorzaken. De grootste groep thuiszitters, namelijk 79%, bevindt zich in de leeftijdsgroep van 12 tot 18 jaar. Dit benadrukt de noodzaak voor scholen om zich beter aan te passen aan de specifieke behoeften van deze kinderen.
De impact op kinderen en gezinnen
De impact van thuiszitten op kinderen met autisme is enorm. Een ouder verwoordde het treffend in de enquête: “Mijn zoon viel regelmatig huilend in slaap omdat hij het gevoel had dat hij een mislukt kind was.” Ook de gevolgen voor ouders en broers en zussen zijn aanzienlijk. In meer dan 60% van de gezinnen heeft minstens één ouder zijn werk volledig moeten opgeven of aanzienlijk moeten verminderen om voor hun thuiszittende kind te zorgen. Bij gezinnen met jongere thuiszitters, tot en met 12 jaar, is dit zelfs 90%. De overbelasting en fysieke klachten onder ouders zijn zorgwekkend hoog: “Er is veel spanning in het gezin. Iedereen loopt op zijn tenen en is moe,” aldus een andere ouder.
Meer ondersteuning en aandacht nodig
Volgens Caroline Verkerk, directeur van de NVA, is het hoge aantal thuiszitters met autisme een zorgwekkende ontwikkeling. Ondanks de vele talenten van kinderen met autisme, worstelen zij vaak op school. Er is dringend behoefte aan meer aandacht en financiering voor de ondersteuningsbehoeften van deze kinderen, zowel in het onderwijs als bij lerarenopleidingen. Het is essentieel dat de problemen van kinderen met autisme serieus genomen worden en niet afgedaan worden als ‘probleemgedrag’ door scholen.
Passend Onderwijs voor elk kind op school
Een belangrijke stap in de goede richting is het wetsvoorstel leerrecht, dat momenteel in behandeling is bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat alle kinderen, inclusief die met autisme, toegang hebben tot onderwijs, hetzij op school, hetzij op een andere geschikte locatie. Daarnaast moet de fysieke omgeving van scholen toegankelijker worden gemaakt voor leerlingen met autisme, bijvoorbeeld door voldoende rust- of stilteruimtes te creëren.
De zoektocht naar geschikt onderwijs
Op dit moment wordt voor iets meer dan de helft van de thuiszitters (51%) niet actief gezocht naar een geschikte onderwijsplek. Dit betekent dat in het geval van 55% van de thuiszitters al langer dan 12 maanden niet naar school gaat. Deze langdurige afwezigheid heeft desastreuze gevolgen voor hun ontwikkeling en toekomst. De NVA pleit ervoor dat alle thuiszitters, inclusief die met een vrijstelling van de leerplicht, in staat worden gesteld om onderwijs te volgen, hetzij thuis of op een onderwijs-zorgplek in de buurt.
Informatie over het onderzoek
De volledige uitkomsten van het onderzoek en de reacties van ouders zijn te vinden in het NVA-rapport ‘Als iedereen naar school kan behalve jij’. Dit rapport is beschikbaar voor download en biedt een uitgebreide blik op de uitdagingen en noden van thuiszittende kinderen met autisme.
Samenwerken voor verandering
De uitkomsten van het onderzoek worden gedeeld met politici, beleidsmakers en andere betrokkenen. Op donderdag 23 mei vindt er in de Tweede Kamer een rondetafelgesprek plaats over thuiszitters. Daarnaast zal de Tweede Kamer op 29 mei debatteren over passend onderwijs. Het is van cruciaal belang dat er vanuit deze gesprekken concrete stappen worden ondernomen om het aantal thuiszitters met autisme te verminderen en deze kinderen de kansen te bieden die ze verdienen in de dagelijkse praktijk.
Thuiszitten bij kinderen met autisme is een complexe uitdaging die vraagt om een gezamenlijke inspanning van ouders, scholen, beleidsmakers en de gemeenschap. Alleen door samen te werken kunnen we ervoor zorgen dat elk kind, ongeacht zijn of haar autisme, de kans krijgt om zich te ontwikkelen en succesvol te zijn in het leven.
Maak het verschil als autismecoach
Wil jij ook het verschil maken voor leerlingen met autisme? Volg dan de cursus tot autismecoach van Medilex Onderwijs. Klik op de oranje buttons voor meer informatie.